Het eerste papiergeld

Het eerste papiergeld ontstond doordat kooplui met veel gouden- en zilveren munten, die tot dan toe gebruikt werden, een hoog risico liepen. De kooplui hadden immers veel waardevolle munten op zak. Ze waren daardoor vaak doelwit van roofovervallen.

Ook bij grote betalingen werden er zakken met goud en zilver vervoerd, voordat het papiergeld werd uitgevonden. Risico’s op een overval op zo’n goudtransport waren natuurlijk erg groot.

Na enige tijd gaven kooplui hun goud en zilver ter bewaring bij een bank en kregen daarvoor een papieren eigendomsbewijs in ruil. Hierop stond aangegeven om hoeveel goud het ging en waar dit goud was opgeslagen. Dit goud kon bij de bank alleen door de houder worden opgehaald, op vertoon van het papieren eigendomsbewijs. Deze bewijzen stonden namelijk op naam geregistreerd, waardoor een overvaller niets had aan de eigendomsbewijzen.

De rol van het eerste papiergeld groeide zeer snel, doordat dit ook kon worden gebruikt bij internationale transacties. Banken gingen daarom onderling goud verruilen en ze openden filialen in verschillende gebieden. Papiergeld werd al snel populair als betaalmiddel, aangezien alle bezwaren die kleefden aan het aanhouden van grote hoeveelheden goud niet langer van toepassing waren.

De introductie van papiergeld in verschillende landen

In Europa is papiergeld geïntroduceerd aan het eind van de 16e eeuw. Papiergeld vervulde toen een functie als betalingsbelofte. De bank beloofde aan de houder van het bankbiljet dat hij of zij bij het inleveren van het biljet, muntgeld zou krijgen dat evenveel waard was.

In China werd papiergeld voor het eerst gebruikt tijdens de Tang-dynastie (7e eeuw), maar het kreeg pas echt grote betekenis onder de Song-dynastie in de 11e eeuw. De Chinese overheid zag papiergeld toen als een efficiënter alternatief voor de zware gouden munten die tot dan toe gebruikt worden. Het idee verspreidde zich uiteindelijk via handelaren naar andere delen van Azië.

In het Midden-Oosten en Noord-Afrika duurde het langer voordat papiergeld werd geaccepteerd, aangezien goud en zilver daar een sterke positie hadden. Pas in de koloniale periode werd papiergeld breder geïntroduceerd. In Noord-Amerika verscheen papiergeld voor het eerst in de 17e eeuw, toen koloniale overheden daar begonnen met het uitbrengen van bankbiljetten, vanwege een tekort aan muntgeld.

Op deze manier verspreidde papiergeld zich geleidelijk over de wereld. Dit leidde uiteindelijk tot het moderne banksysteem zoals we dat nu kennen.

Invloed van papiergeld op de economie

De introductie van papiergeld wereldwijd bracht voor- en nadelen met zich mee. Natuurlijk maakte papiergeld de handel makkelijker, doordat het lichter en makkelijker te vervoeren is dan gouden en zilveren munten. De handel en economische transacties wereldwijd werden zo makkelijker.

Ook het verstrekken van krediet werd makkelijker, doordat papiergeld werd gebruikt als papieren eigendomsbewijs. Hierdoor konden overheden en banken het kapitaal efficiënter beheren.

De introductie van het eerste papiergeld had overigens niet alleen maar voordelen. In het begin vertrouwden veel mensen bankbiljetten niet, omdat ze een belofte vertegenwoordigden. De waarde was niet tastbaar. Dit veranderde na verloop van tijd.

Het uitgeven van papiergeld werd zo’n succes, dat men papiergeld overmatig ging uitgeven. Hierdoor ontstond er inflatie. Doordat men soms ook nadelen van papiergeld ervoer, kwamen de vertrouwensproblemen soms terug. Hierdoor ontstonden er soms economische crises.

Een ander voordeel van de introductie van papiergeld was een versnelling van de economische groei, doordat het betaalsysteem efficiënter was. Het uiteindelijke succes van papiergeld maakte de weg vrij voor andere financiële innovaties, zoals girale betalingen en cryptocurrency.

Moderne toepassingen van papiergeld

De evolutie van papiergeld verliep van door goud en zilver gedekte betalingsbewijzen naar fiatgeld. Dit is geld zonder fysieke dekking, alleen gebaseerd op vertrouwen in de overheid. Doordat bankbiljetten het geldsysteem eenvoudiger maakten, was verdere standaardisatie en centralisatie mogelijk. Deze regulering werd georganiseerd door nationale banken en internationale afspraken.

Door deze regulering ontstonden de bankbiljetten zoals we die nu kennen. Ze kregen verbeterde beveiligingskenmerken tegen vervalsing, zoals watermerken en hologrammen. Dit maakte papiergeld tot een wettig betaalmiddel over de hele wereld.

Heeft u vragen? Neem contact op met The Silver Mountain.

Disclaimer: The Silver Mountain geeft geen beleggingsadvies en dit artikel moet dan ook niet als zodanig worden beschouwd. Resultaten uit het verleden bieden geen garanties voor de toekomst.