Zilveren munten schoonmaken: zo doet u dat veilig (zonder schade)

Zilveren munten kunnen na verloop van tijd dof worden door oxidatie, huidvetten of stof. Veel verzamelaars en beleggers vragen zich daarom af hoe ze zilveren munten kunnen schoonmaken zonder dat de munt beschadigt of waarde verliest. In dit artikel leest u precies wanneer reinigen verstandig is, welke methoden veilig zijn en wat u beter kunt vermijden.

We leggen de beste manier van schoonmaken uit voor zowel bullion munten als numismatische verzamelmunten.

Let op: zilveren munten schoonmaken is nooit verplicht. Lichte verkleuringen of vlekjes hebben géén invloed op de terugkoopprijs bij The Silver Mountain.

Is zilveren munten schoonmaken eigenlijk wel nodig?

Niet elke zilveren munt hoeft, of hoort, schoongemaakt te worden. Schoonmaken is alleen zinvol wanneer vuil of aanslag de uitstraling of handelbaarheid van een munt beïnvloedt. Bij bepaalde munttypen kan reinigen echter schade veroorzaken of de waarde verminderen. Hieronder leest u per categorie wat een verstandige keuze is.

Beleggingsmunten (bullion)

Zilveren beleggingsmunten, zoals de Maple Leaf en Philharmoniker, worden verhandeld op basis van het zilvergehalte en de actuele zilverprijs. Een lichte verkleuring of natuurlijke patina heeft geen invloed op de terugkoopwaarde.

Schoonmaken kan dus, maar is meestal niet nodig. Reinig alleen als vuil echt storend is, en gebruik altijd milde methoden zonder schuurmiddelen.

Verzamelmunten / numismatische munten

Bij antieke of zeldzame zilveren verzamelmunten kan schoonmaken de numismatische waarde aanzienlijk verlagen. Patina maakt vaak deel uit van de historische uitstraling en wordt door verzamelaars gezien als authentiek. Vermijd daarom zelf reinigen.

Als de munt sterk vervuild is, laat deze dan beoordelen door een specialist die de juiste conserveringsmethode kan bepalen.

Proof munten

Proof munten hebben een spiegelende afwerking die extreem gevoelig is voor krassen en vlekken. Deze munten horen in hun capsule te blijven en mogen uitsluitend met handschoenen worden behandeld.

Schoonmaken is vrijwel nooit veilig en kan direct zichtbare schade veroorzaken. Bewaar proof munten daarom gesloten, droog en stofvrij, zonder ze uit de capsule te halen.

Stappenplan zilveren munten schoonmaken

Hieronder vindt u de veiligste methode voor het reinigen van zilveren munten, opgebouwd in vier overzichtelijke stappen.

1. Oppervlakkig vuil verwijderen met een zachte borstel
2. Reinig de munt in een mild ammoniakbad
3. Spoel de munt grondig af
4. Droog de munt volledig

1. Verwijder oppervlakkig vuil met een zachte borstel

Begin altijd met het verwijderen van los vuil. Dergelijke deeltjes kunnen bij wrijving krassen veroorzaken, zelfs wanneer u heel voorzichtig te werk gaat.

Zo pakt u dit veilig aan:

• Gebruik een zachte tandenborstel of nagelborsteltje.
• Spoel de munt vooraf af met gedestilleerd water zodat vuil losweekt.
• Borstel uitsluitend met lichte druk en volg de natuurlijke lijnen van de munt. 

Deze stap is bedoeld om stof, zanddeeltjes en oppervlakkige vervuiling te verwijderen. Wanneer dit al voldoende resultaat geeft, is dieper reinigen vaak niet meer nodig.

2. Maak de munt schoon in een mild ammoniakbad

Voor hardnekkige aanslag, vetvlekken of donker verkleurde plekken kan een oplossing van water met een paar druppels ammoniak effectief zijn. Het doel is het oplossen van oppervlakkig vuil, zonder het zilver zelf aan te tasten.

U heeft nodig:

• Handschoenen
• Mondkapje
• Veiligheidsbril
• Goed geventileerde ruimte
• Bakje met lauwwarm gedestilleerd water
• Enkele druppels ammoniak 

Werkwijze:

1. Vul een bakje met gedestilleerd water.
2. Voeg slechts enkele druppels ammoniak toe; meer is niet beter.
3. Leg de munt in het mengsel en laat deze ca. 30 minuten weken.
4. Beweeg de munt af en toe rustig door het water. 

Voorzichtig: Gebruik nooit pure ammoniak. Een te hoge concentratie kan zilver aantasten en de afwerking beschadigen.

3. Spoel de munt volledig schoon met gedestilleerd water

Het verwijderen van ammoniakresten is een belangrijk onderdeel van het schoonmaakproces. Achterblijvende residu kan namelijk de afwerking van de munt op termijn aantasten.

Zo spoelt u veilig:

1. Leg de munt in een bakje met vers gedestilleerd water.
2. Keer de munt regelmatig om zodat het water overal goed bij kan.
3. Ververs het water minstens één keer.
4. Spoel in totaal ca. 30 minuten. 

Gedestilleerd water voorkomt kalk- of mineraalvlekken die kraanwater juist kan achterlaten.

4. Droog de munt grondig en zonder wrijving

Vocht is een belangrijke veroorzaker van oxidatie. Zorg ervoor dat de munt volledig droog is voordat u deze opbergt.

Aanbevolen methode:

1. Dep voorzichtig met een zachte, pluisvrije doek. Nooit wrijven.
2. Gebruik een föhn op lage temperatuur om de munt volledig droog te krijgen.
3. Werk met handschoenen om nieuwe vingerafdrukken te voorkomen. 

Wanneer de munt 100% droog is, kunt u deze direct in een capsule of ander beschermend opbergsysteem plaatsen.

Bij verzamel- en proof munten kan reinigen juist schade of waardeverlies veroorzaken.

Voorkom deze fouten bij het reinigen van zilveren munten

Bij het schoonmaken van zilveren munten is voorzichtigheid nodig. Veel populaire “huismiddeltjes” die op internet circuleren veroorzaken onherstelbare schade.

Ze kunnen de muntoppervlakte aantasten, micro-krasjes veroorzaken of direct zorgen voor waardeverlies (bij verzamelmunten). Vermijd daarom altijd de onderstaande fouten.

1. Gebruik nooit zilverpoets, koperpoets of andere schuurmiddelen

Zilverpoets is bedoeld voor bestek, niet voor munten. Het is schurend en verwijdert een dun laagje metaal, waardoor details vervagen. Ook ontstaat een onnatuurlijke glans die direct opvalt. Vooral bij verzamelmunten wordt dit gezien als schade en vermindert het de numismatische waarde aanzienlijk.

2. Niet wrijven met een doek, keukenpapier of tissues

Wrijving veroorzaakt microscopische krasjes, zelfs als het materiaal zacht lijkt. Keukenpapier bevat houtvezels die diepe ‘hairlines’ achterlaten. Deze krassen zijn vaak alleen onder een bepaalde hoek zichtbaar, maar worden door professionals direct herkend, vooral bij proof en verzamelmunten.

3. Geen agressieve middelen gebruiken (chloor, azijn, citroen, cola, tandpasta, soda)

Veel huishoudproducten worden online aanbevolen, maar zijn schadelijk voor zilver.

• Zuren (azijn, citroen, cola) tasten de toplaag aan.
• Basische middelen zoals baking soda of soda werken schurend.
• Tandpasta bevat micro-korrels die krassen veroorzaken.
• Chloor beschadigt het zilver onmiddellijk en kan zwarte plekken achterlaten.

4. Nooit polijsten of schuren

Polijsten verwijdert een laagje van het zilver en verandert het oppervlak blijvend. De munt krijgt een onnatuurlijke spiegelglans en verliest zijn originele diepte en details. Dit is één van de meest voorkomende oorzaken van waardeverlies bij verzamelaarstukken.

Polijsten is alleen geschikt voor objecten zonder verzamelwaarde, nooit voor munten.

5. Munten niet hardhandig drogen of oppakken met blote handen

Wrijven met een handdoek of keukenpapier leidt tot krassen en strepen. Ook vingerafdrukken kunnen chemisch in het zilver etsen en zijn later moeilijk te verwijderen.

Gebruik altijd katoenen handschoenen en laat munten rusten op een zachte, pluisvrije ondergrond.

6. Risicovolle schoonmaakmethoden vermijden

Sommige schoonmaakmethoden lijken onschuldig, maar kunnen blijvende schade veroorzaken. Ultrasoon reinigen kan trillingsschade geven aan proof, antieke of gelakte munten.

Ook langdurig weken in kraanwater is onveilig door mineralen die kalkvlekken achterlaten. Gebruik altijd gedestilleerd water en pas veilige, milde methoden toe.

Hoe voorkomt u dat zilveren munten opnieuw dof worden?

Ook na een zorgvuldige schoonmaak kunnen zilveren munten na verloop van tijd opnieuw dof worden. Dit komt door natuurlijke factoren zoals luchtvochtigheid, huidvetten en licht oxidatie. Door uw munten op de juiste manier te bewaren en te hanteren, blijft het oppervlak langer mooi en voorkomt u nieuwe aanslag.

Hieronder vindt u eenvoudige, maar zeer effectieve maatregelen om zilveren munten in optimale conditie te houden.

Conclusie: zilveren munten schoonmaken op de juiste manier

Zilveren munten schoonmaken kan veilig en effectief zijn, mits u de juiste, milde methoden gebruikt en schurende of agressieve middelen vermijdt. Voor beleggingsmunten is reinigen meestal geen probleem, maar bij verzamelmunten en proof uitgaven is voorzichtigheid erg belangrijk om schade en waardeverlies te voorkomen.

Door munten zorgvuldig op te bergen, alleen met handschoenen te hanteren en te kiezen voor gedestilleerd water, blijft het zilver langer mooi en behoudt u de kwaliteit voor de lange termijn.

Tot slot maakt het verder niet uit voor de terugkoopgarantie of uw munten vlekjes of iets dergelijks bevatten.